Rủi ro pháp lý cho các nhà xuất khẩu khi Mỹ áp thuế Việt Nam

Việc Mỹ áp thuế đối ứng 46% đối với hàng hóa từ Việt Nam từ ngày 09/04/2025 đặt ra một số vấn đề pháp lý quan trọng cho các nhà xuất khẩu Việt Nam, đặc biệt là với các lô hàng đã xuất khẩu nhưng chưa đến nơi hoặc chưa hoàn tất thủ tục nhập khẩu tại Mỹ. Dưới đây là phân tích pháp lý chi tiết:

1. Lô hàng xuất khẩu trước ngày 09/04/2025 có bị áp thuế 46% không?

Phụ thuộc vào thời điểm xác định chịu thuế nhập khẩu tại Mỹ, thường là:

Thời điểm hàng hóa nhập khẩu chính thức (entry date), tức là khi:

• Hàng đến cảng Mỹ,
• Và hoàn tất thủ tục nhập khẩu (customs entry) theo quy định của Hải quan Mỹ.

- Nếu hàng đến Mỹ và làm thủ tục nhập khẩu trước 09/04/2025, thì khả năng cao không bị áp mức thuế 46%.
- Nếu hàng đến sau 09/04/2025 và nhập khẩu chính thức sau thời điểm đó, nguy cơ bị áp thuế 46% là rất lớn, kể cả khi hàng đã rời Việt Nam trước đó.

2. Rủi ro pháp lý đối với các nhà xuất khẩu Việt Nam khi hàng đang trên đường sang Mỹ

a) Chi phí phát sinh do thuế cao

Người nhập khẩu Mỹ có thể yêu cầu đàm phán lại giá, từ chối nhận hàng, hoặc yêu cầu bên xuất khẩu Việt Nam chia sẻ phần chi phí tăng thêm do thuế.

b) Tranh chấp hợp đồng

Nếu trong hợp đồng không quy định rõ ai chịu rủi ro thay đổi chính sách thuế nhập khẩu, có thể dẫn đến:

• Tranh chấp phân chia trách nhiệm,
• Khiếu nại, kiện tụng, đặc biệt nếu hợp đồng áp dụng luật nước ngoài (như luật Mỹ hoặc luật quốc tế).
• Trong trường hợp các bên áp dụng

c) Rủi ro về hàng tồn kho, từ chối nhận hàng

Nếu bên mua Mỹ không thể hoặc không muốn chi trả mức thuế mới, có thể từ chối nhận hàng, dẫn đến:

• Hàng bị tồn đọng tại cảng,
• Chi phí lưu kho, lưu bãi tăng cao,
• Hàng hóa hư hỏng hoặc mất giá trị.
• Tổn thất hư hổng hàng hóa, vận chuyển.

3. Gợi ý giải pháp và hướng hành động

a) Xác minh thông tin áp thuế chính thức

Xác định rõ mã HS cụ thể của mặt hàng bị áp thuế và thời điểm có hiệu lực của quyết định áp thuế theo công bố của Bộ Thương mại Mỹ (DOC) hoặc Ủy ban Thương mại Quốc tế Mỹ (ITC).

b) Chủ động liên hệ đối tác Mỹ

Thảo luận về việc ai sẽ chịu chi phí thuế mới, tránh để hàng bị “kẹt” ở cảng do bên mua từ chối nhận.

c) Soát xét hợp đồng thương mại

Kiểm tra điều khoản về Incoterms (FOB, CIF, DDP, v.v.), rủi ro chính sách, và thuế nhập khẩu để xác định trách nhiệm cụ thể của các bên. Xác định rủi rot hay đổi do hoàn cảnh thay đổi cơ bản, hay xác định là sự kiện bất khả kháng, sự kiện khách quan. Ai chịu rủi ro và đàm phán đề xử lý rủi ro.

d) Tư vấn pháp lý và giải pháp thương mại

Nếu nguy cơ lớn, có thể:

• Tạm hoãn xuất hàng tiếp theo,
• Hàng tồn lưu kho bãi, chi phí lưu kho…
• Tìm hướng xuất khẩu qua nước thứ ba (nếu phù hợp với quy định xuất xứ),
• Nộp đơn yêu cầu rà soát hành chính hoặc điều chỉnh thuế với phía Mỹ (nếu điều kiện cho phép).

Để được tư vấn chi tiết, phù hợp với tình huống thực tế, vui lòng liên hệ trực tiếp với đội ngũ luật sư của Luật OPIC. Luật OPIC sẵn sàng đồng hành cùng doanh nghiệp trong xây dựng chiến dịch truyền thông an toàn pháp lý – hiệu quả thương mại. Liên hệ Luật sư OPIC ngay, ĐT, Zalo: 0902198579 – 0889.596989

Bài viết này do Luật OPIC biên soạn, nhằm mục đích cung cấp thông tin tham khảo về quy định pháp luật trong lĩnh vực quảng cáo và bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng. Nội dung bài viết không được xem là tư vấn pháp lý chính thức cho bất kỳ trường hợp cụ thể nào.